سلامت نیوز-*دکتر محمد علی نیلفروش‌زاده: آخرین باری را که آفتاب سوخته شدید به خاطر دارید؟ احتمالاً پوستتان ملتهب و خشک شده بود و نمی‌دانستید چه کنید تا خوب شود. توصیه می‌کنیم حتماً این مقاله را بخوانید تا با روش‌های خانگی درمان‌ آفتاب سوختگی آشنا شوید.


به گزارش سلامت نیوز به نقل از زندگی آنلاین، آخرین باری را که آفتاب سوخته شدید به خاطر دارید؟ احتمالاً پوستتان ملتهب و خشک شده بود و نمی‌دانستید چه کنید تا خوب شود. توصیه می‌کنیم حتماً این مقاله را بخوانید تا با روش‌های خانگی درمان‌ آفتاب سوختگی آشنا شوید و بار دیگر که آفتاب سوخته شدید، سریع‌تر بتوانید آن را درمان کنید.


آفتاب سوختگی نوعی آسیب پوستی است که ناشی از تماس با اشعه‌ی فرابنفش (UV) است. پوستِ آفتاب سوخته، قرمز، دردناک، گرم و حساس می‌شود. گاهی هم به مدت یک هفته می‌خارد. معمولاً بعد از آفتاب سوختگی، پوست چند روز پوسته پوسته می‌شود و بعد از چند هفته بهبود می‌یابد.

عوامل

برخی عوامل حساسیت شخص را نسبت به آفتاب‌سوختگی افزایش می‌دهند؛ از جمله:

 
1- قرار گرفتن در معرض آفتاب در ساعت اوج آفتاب (۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر) خصوصاً در نوزادان و کودکان که نسبت به بزرگسالان پوست حساس‌تری دارند.


2- روشنی پوست: افراد با پوست‌های روشن با احتمال بیشتری نسبت به افراد با پوست تیره‌تر دچار آفتاب‌سوختگی می‌شوند.

 
3- مصرف داروها: مصرف خوراکی  بعضی از داروها می‌تواند باعث حساس شدن پوست به آفتاب شود و به دنبال ان آفتاب سوختگی رخ دهد. از جمله این داروها: تتراسیکلین‌ها و دیورتیک‌‌‌های تیازیدی را می‌توان نام برد. مصرف بعضی مواد آرایشی و بهداشتی  مثل صابون‌‌‌های معطر  عطر‌ها  و کرم‌ها می‌تواند باعث حساس شدن پوست  به نور آفتاب شود و آفتاب سوختگی رخ دهد. از جمله این ترکیبات برگومات را می‌توان نام برد.

 
درمان

بیمار باید به یک محل خنک و دور از آفتاب انتقال یابد. کمپرس‌‌‌های خنک‌کننده استفاده شود. برای مثال: دوش یا حمام آب سرد بگیرید یا پارچه مرطوب و سرد روی سوختگی قرار دهید.  کرم‌های  بیحس کننده حاوی بنزوکایین، لیدوکایین و وازلین روی پوست مالیده نشود، زیرا ممكن است باعث تحریك پوست و واكنش‌های آلرژیك شود. از قرار دادن یخ یا مخلوط آب و یخ بر روی پوست بپرهیزید.  از مصرف تركیبات حاوی وازلین روی پوست بپرهیزید. وازلین از تعریق و دفع حرارت پوست جلوگیری می‌كند. این امر در مورد مصرف كره و روغن‌ها نیز صادق است.   از کرم‌‌‌های مرطوب‌کننده و یا کرم هیدروکورتیزون‌ استفاده شود.  نوشیدن آب زیاد توصیه می‌شود.    اگر تاول پوستی به وجود آمده‌است، تاول‌ها را نتركانید، زیرا آنها برای محافظت از لایه‌‌های زیرین پوست تشكیل می‌شوند و تركاندن‌شان ممكن است به عفونت بینجامد. اگر تاول خودبخود باز شد به آرامی پوست مرده را از روی آن بردارید و یك پماد آنتی بیوتیك روی آن بمالید و یک گاز خشک روی تاول قرار دهید. پانسمان خشک می‌تواند از عفونت جلوگیری کند.  سیلورسولفادیازین (كرم 1درصد) جهت درمان آفتاب سوختگی مناسب است. البته باید در مورد مصرف آن در ناحیه صورت احتیاط كرد.   اگر پوست‌تان تاول نزده‌است، از کرم مرطوب‌کننده  و یا کرم‌‌‌های کورتیکوسترویید‌‌‌های موضعی برای تسکین ناراحتی استفاده كنید.  داروهای مسکن مانند ایبوپروفن در کاهش درد موثرند.  در صورتی که به همراه آفتاب سوختگی تب وجود دارد یا تاول‌های پر از مایع، سرگیجه یا اشکالات بینایی ایجاد شده است، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.  در موارد وجود دهیدریشن و اختلال آب و الکترولیتی بستری در بیمارستان و مایع درمانی نیاز است.  آفتاب سوختگی می‌‌تواند چند روز فرد را از كارش باز  دارد. همچنین می‌‌تواند باعث پیری زودرس یا سرطان پوست شود. سایر مشكلات پوستی مثل هرپس سیمپلكس، لوپوس و پورفیری ممكن است بدتر شود.
 

پیشگیری

1- از قرار گرفتن غیر ضروری در برابر آفتاب خود داری کنید.

4- حداکثر تابش اشعه ماورای بنفش بین ساعات 10 صبح تا 4 بعد از ظهر است. در این ساعات در محیط‌‌‌های بسته بسر برید و اگر در محیط بیرون هستید، در سایه باشید، زیرا سایه می‌تواند تا 50درصد باعث کاهش اثرات اشعه ماورای بنفش شود.

در روز‌‌‌های ابری هنوز اشعه ماورای بنفش وجود دارد و ممکن است آفتاب سوختگی رخ دهد. در فصل زمستان در روز‌‌‌های برفی برف می‌تواند تا 80درصد اشعه ماورای بنفش را منعکس کند و موجب آفتاب سوختگی شود.  با بالا رفتن در ارتفاعات شدت اشعه ماورای بنفش افزایش می‌یابد. با افزایش ار تفاع، هر 300 متر 4 تا 5 درصد شدت آن اضافه می‌شود؛ بنابراین کسانی که به کوهنوردی می‌روند  توصیه می‌شود با توجه به این نکته از کرم‌‌‌های ضد آفتاب  استفاده کنند. از گرفتن حمام آفتاب و برنزه کردن پوست باید پرهیز کرد. از رفتن به سالن‌‌‌های مخصوص برنزه کردن و استفاده از اشعه‌‌‌های مصنوعی بپرهیزید. در صورتی‌که تمایل به برنزه شدن دارید، می‌توانید از کرم‌‌‌های مخصوص برنزه کردن استفاده کنید تا ضمن محافظت ازاشعه آفتاب رنگ دلخواه‌تان را نیز به‌دست آورید.

*فوق تخصص پوست ، مو و جراحی زیبایی ؛ دبیر انجمن پوست ؛ استاد  پوست دانشگاه علوم پزشکی تهران